Con người xuất hiện ở Định Quán từ khi nào? Chà, nghe có vẻ hấp dẫn đấy! Hãy hình dung xem, đời con người ngắn ngủi lắm, không đến trăm năm. Ấy vậy mà mảnh đất Định Quán đã được người cổ chọn làm nơi cư ngụ cách nay khoảng 100.000 năm. Kinh chưa.
Dân gian có câu: “ nói có sách – mách có chứng”, tôi không lừa bạn đâu. Ai hổng tin thì có thể đọc hết bài viết đi rồi sẽ biết.
Có lẽ phải nên nhắc đến La Ngà một chút, so với mấy anh em xã khác thì La Ngà ngon đấy chứ, nào là cầu La Ngà, đài chiến thắng La Ngà nổi tiếng, cá khô đặc sản đâu cầu nữa. Ấy vậy mà ít người biết, ở La Ngà còn có một dấu vết hoạt động của con người nữa cách nay…100.000 năm.
Phú Quý ngày nay là một ấp của xã La Ngà, nhưng bạn có biết vào năm 1977 các nhà Khảo cổ học Việt Nam đã tìm thấy dấu vết con người cổ ở đây không. Dấu vết ấy có ý nghĩa rất quan trọng trong việc định hình lại lịch sử con người ở đất Định Quán nói riêng và Việt Nam nói chung. Đó chính là….chiếc rìu đá, đọc tới đây chắc cũng có người không hiểu là gì.
Thực ra đó là công cụ lao động của người cổ, trong quá trình phát triển tiến hóa tới ngày nay, con người đã có thời gian sử dụng đá làm công cụ lao động trước khi biết cách đúc đồng – sắt. Họ dùng những cạnh sắc của đá để cắt, đào, đập.v.v… nhằm tìm kiếm nguồn thức ăn. Sau này khi sự nhận thức được thì họ mới dần dần chế tác định hình lại những công cụ đó. Đấy, lịch sử của đập đá đã có cách nay khá lâu rồi đấy bạn ạ.
Dựa trên hình dáng, chất liệu và kỹ thuật chế tác người ta có thể biết được niên đại của công cụ.
À quên, dân mình hay gọi đó là búa trời đánh đó, rồi lại đem mài cho những người bệnh uống hay gối đầu giường những đứa trẻ hay khóc quấy. Chà, ông bà ông vãi cách hàng mấy nghìn năm về nín khóc ngay, hiệu nghiệm hẳn ra chứ đùa. Tính ra hạn sử dụng của những công cụ đá này phải tình bằng ngàn năm chứ đùa à.
Thêm một cái nữa, ngoài dấu vết đá cũ đã trình bày đó, Định Quán có khá nhiều dấu vết sinh hoạt của con người cách nay 4.000 năm lận đó. không tin thì đọc tiếp nhỉ.
Đối với công cụ 3500 năm trở về sau thì hình dáng chuẩn hơn, nhìn phát biết ngay, hổng biết nữa thì inbox hay gọi cho ad là biết 😃 . đùa thôi, tôi sẽ để và chú thích dưới từng ảnh để bạn có thể dễ hình dung.
Vậy đó. Định Quán đâu chỉ có đá ba chồng, đâu chỉ có những ngọn núi lửa đã được phủ xanh kia, Định Quán còn tự hào lắm khi là một trong 9 điểm tìm thấy những bằng chứng xưa nhất của con người trên địa bàn tỉnh. Rộng ra hơn là Việt Nam, vậy thì còn gì mà không tự hào quê hương ta kia chứ.
T.H.2021
